5 misverstanden over duurzame keerwanden
Bouwen doe je per definitie met de blik op de toekomst. Want wat je nu neerzet, staat er over decennia nog. Dat schept een verantwoordelijkheid, ook voor ons als producent van betonnen keerwanden. Daarom hebben we bij Bosch Beton een ambitieus doel: een 100% circulaire productie!
In de afgelopen jaren hebben we al een aantal mooie stappen gezet op weg naar dat doel. Zo produceren we keerwanden met behulp van zonnestroom en gefilterd regen- en afvalwater. En eerder dit jaar lanceerden we onze derde generatie betonreceptuur, waarin 50% minder cement zit. De CO2-footprint van de keerwanden die we ermee maken ligt daardoor 35% lager dan bij traditionele keerwanden.
De komende jaren werken we door aan hybride varianten met nog minder cement. Daarbij lopen we regelmatig aan tegen de grenzen van wet- en regelgeving. Zo hebben we de eerste cementloze geopolymeer keerwand al gemaakt. Die duurzame wand valt echter buiten alle bouwnormen en kan dus alleen toegepast worden in pilots. Maar niet alleen wet- en regelgeving remt de transitie naar een circulaire toekomst. Dat geldt ook voor hardnekkige misverstanden over duurzaam bouwen in het algemeen en duurzame keerwanden in het bijzonder.
Misverstand 1: we kunnen zonder beton
Het is een misverstand is dat we in de toekomst volledig betonloos gaan bouwen. Dat is een utopie. Ja, we kunnen vaker alternatieve materialen gebruiken dan we nu doen. Ja, we gaan slanker bouwen waardoor er minder beton nodig is. Maar voor sommige toepassingen zijn de constructieve eigenschappen van beton nu eenmaal onvervangbaar. Van bruggen tot viaducten en waterkeringen. Zie jij het voor je dat deze allemaal van hout of staal gemaakt gaan worden?
Misverstand 2: een duurzame keerwand is CO2-neutraal
Beton blijft dus nog nodig en betonnen keerwanden behouden hun functie in de bouw van morgen. En dus streven we naar een zo duurzaam mogelijke productie van die keerwand. Met onze geopolymeerwand kunnen we een A++ rating creeren met een minimale CO2 utistoot. Toch is het een (voorlopig) misverstand dat de keerwand volledig CO2-neutraal wordt. Zelfs als we op termijn namelijk helemaal zonder cement kunnen, hebben we nog steeds staal nodig om constructieve sterkte en stabiliteit te creëren. En daarvoor gaan nog altijd de hoogovens aan…
Misverstand 3: een duurzame fabriek maakt de keerwand duurzaam
Nog zo’n hardnekkig misverstand? Dat een duurzame productiewijze een keerwand automatisch duurzaam maakt. Natuurlijk is de productiewijze belangrijk, daarvoor hebben wij ook in een energieneutrale fabriek geinvesteerd. Maar het is slechts een stukje van de puzzel. Van de grondstoffenwinning tot het transport en van de levensduur van de wand tot de herbruikbaarheid; je moet integraal kijken om de duurzaamheid van een keerwand te beoordelen. Daarom lieten we een geverifieerde Levenscyclusanalyse (LCA) maken van onze keerwanden. Ook zijn we betrokken bij waterstofpilots. Het doel? De duurzame stroom die we opwekken met ruim 18.000 zonnepanelen omzetten in schone brandstof voor onze trucks die de keerwanden afleveren op bouwlocaties. De eerste stappen zetten we binnenkort, met een try-out van waterstoftransport voor het vervoer van keerwanden voor een nieuwe waterkering in Arnhem.
Misverstand 4: duurzaam beton is minder veilig
Een vierde mythe: dat beton met lagere cementgehaltes minder veilig is dan regulier beton. Gelukkig is dat misverstand simpel te ontkrachten, met onderzoeken naar druk- en treksterktes kunnen we prima de materiaalprestaties meten. Die hebben we natuurlijk laten uitvoeren voor onze nieuwe generatie keerwanden en de volledig cementloze, geopolymeer keerwand. Uit die onderzoeken blijkt keer op keer: onze duurzame keerwanden kunnen zich qua sterkte meten met traditionele keerwanden en blijven ruim boven de geldende veiligheidsnormen in de verschillende betonsterkteklassen.
Misverstand 5: duurzaam beton is duurder
Laten we afsluiten met een laatste misverstand. Dat duurzaam per definitie duurder is. Bij Bosch Beton bewijzen we het tegendeel. Zo bieden we onze duurzame derde generatie keerwanden aan voor dezelfde prijs als reguliere keerwanden. Daarmee nemen wij tijdelijk de hogere ontwikkel- en productiekosten voor onze rekening. Dat doen we bewust, omdat we het zo haalbaar én betaalbaar maken voor opdrachtgevers om duurzame keuzes te maken. Dat doen we in het vertrouwen dat we op deze manier bijdragen aan een nieuwe standaard in de markt, met op termijn hogere productievolumes en bijbehorende schaalvoordelen.
Tot slot: van idealisme naar standaard
Als grote Nederlandse marktspeler in keerwanden kunnen we zulke keuzes maken. Tegelijkertijd maken we ons hard voor een systeemverandering. Want om echte stappen te zetten naar een circulaire toekomst, moet het in de gehele keten aantrekkelijker worden om duurzame keuzes te maken. Een voorbeeld? Bij Bosch Beton vervangen we grind al deels door granulaat uit gebroken beton. Daarvoor hebben we wel schoon gerecycled betonpuin nodig. Dat puin is nu nog beperkt beschikbaar, omdat opdrachtgevers maar beperkt aan slopers vragen duurzaam te slopen, én vaak niet bereid zijn om extra te betalen om sloopstromen beter te scheiden. Zulk soort uitdagingen? Die lossen we niet alleen op. Die vragen om partnerships in de keten en samenwerking met de overheid. Alleen zo halen we circulaire initiatieven uit de hoek van het idealisme. En dat is belangrijk: want de toekomst van onze aarde én sector zijn te kostbaar om af te laten hangen van individuen en bedrijven die bereid zijn om hun nek uit te steken.